جیلان در پنجمین روز از جشنواره جهانی فیلم فجر آفتابی شد | چرا کارگردان «کج پیله» از سینمای شاعران گفت؟
به گزارش فیلمزی، جشنواره جهانی فیلم فجر پس از سه سال وقفه، پنجمین روز از برگزاری خود را با حضور نوری بیگله جیلان در بازار فیلم این رویداد سینمایی آغاز کرد، ولی همچنان حاضر به گفتوگو با خبرنگاران نشد و خیلی زود بازار را به سمت محل اقامت ترک کرد.
جشنواره جهانی فیلم فجر از روز آغاز همواره با مشکلات بسیاری که برخی ناشی از نا هماهنگی و یا به عبارت بهتر پیشبینی نکردن موقعیتهای حساس در جشنواره ایجاد شد که پر رنگترین موضوعات مربوط به نوع حضور نوری بیگله جیلان فیلمساز شهیر اهل ترکیه و رئیس هیات داوران این جشنواره بهعنوانِ برگ برنده این رویداد سینمایی بود. که در نهایت با بیانیه جیلان این ماجرا به نوعی خاتمه یافت.
اما آنچه مسلم است انتظار اهالی رسانه برای حضور او در یک نشست مشترک و پاسخ به سوالات احتمالی بیجا نبود که با پیش آمدن حاشیههای چرایی قبول داوری آثار چهلو سومین جشنواره موسیقی فجر توسط او این نشست منتفی شد و اساسا چهار روز اول جشنواره او از محل اقامت خود خارج نشد. تا اینکه طبق روایتِ عکاسان در بازار فیلم حضور پیدا کرده و حاضر نشده با خبرنگاران حاضر در کاخ جشنواره گفتوگو کند.
پنجمین روز جشنواره جهانی فیلم فجر در هنر شهر آفتاب با مجموعهای از نشستها و کارگاهها به کار خود پایان یافت.
یکی از کارگاه تخصصی «کارگردانی فیلمهای شاعرانه» با صحبتهای هاتف علیمردانی در این مورد به انجام رسید. جلسهای که بر نگاه شاعرانه در روایت سینمایی و نحوه ساخت فضاهای احساسی و شاعرانه در فیلم تمرکز داشت.
اما نکته قابل تامل انتخاب هاتف علیمردانی برای صحبت درباره موضوع مهمِ سینمایی با عنوان «کارگردانی فیلمهای شاعرانه» بود. زیرا با بررسی کارنامه کارگردانی فیلمسازی او نمیتوان به فیلمِ قابل تامل شاعرانه از او دست یافت. شاید یکی از بهترین آثار او «کوچه بینام» باشد که آن هم در گروه فیلمهای شاعرانه جای نمیگیرد.
و این نکته زمانی سوالبرانگیز میشود که میدانیم، علیمردانی در همین روزها و در ایام جشنواره جهانی فیلم فجر که با رویکرد سینمای شاعرانه در حال برگزاری است، فیلم کمدی کم مایه «کجپیله» را روی پرده دارد.
اما هاتف علیمردانی در این نشست، گفته در فیلم «کجپیله» هم شعری از حسین منزوی وجود دارد.
در بخشی از گزارش ستاد خبری جشنواره جهانی فیلم فجر، علیمردانی این کارگاه را به دو بخش سینمای شاعرانه و انتقال تجربه در سینما تقسیم کرد و در شرح سینمای شاعرانه گفت: سینمای شاعرانه سینمایی تجربهگراست و به احساس و ریتم وابسته است و داستانمحور و قصهگو نیست. سینمای شاعرانه، سینمای عباس کیارستمی، شهیدثالث، فدریکو فلینی و سینمای اروپای شرق را شامل میشود در واقع این سینما از قصه فاصله میگیرد و با ریتم پایین در ارتباط است.
این کارگردان با تاکید بر اینکه از شعر به سینما رسیده است، یادآوری کرد: من به عنوان یک شاعر و ترانهسرا که سالها در زمینه موسیقی فعالیت داشتم، فعالیت سینمایی دارم. گاهی اوقات یک پوستر یا یک عکس یا یک اتفاق باعث زایش یک ایده میشود. شعری داشتم که بابک بیات آهنگساز آن بود و مهران مدیری آن را خواند. این شعر را از قصهای واقعی سرودم. زمانی به مدرسهای در کوچهای باریک میرفتم. در همان کوچه همیشه خانمی پشت پنجره مینشست که من هر روز او را میدیدم اما یک روز دیگر او را ندیدم و این موضوع را تبدیل به شعر کردم. درباره فیلم اخیرم «کج پیله» هم میتوانم، بگویم که شعری حسین منزوی دارد که درباره کرم ابریشم است. داستان همین شعر در بخشی از فیلم آمد بیشتر اتفاقاتی که در فیلمهایم افتاده در شعرها آمده است. گاهی اوقات شعر در فیلم میتواند شلوغ باشد و گاهی مثل فیلمهای کیارستمی ساده.
پس از این کارگاه، نشستهای نقد و بررسی فیلمها پیدرپی برگزار شدند. ابتدا نشست مشترکی برای فیلمهای «آفرینش یک انسان»، «مرد آرام» و «مارس تا مه» تشکیل شد؛ جلسهای که در آن عوامل درباره روند ساخت، مضمونها و مسیر شکلگیری روایت این آثار با تماشاگران گفتگو کردند.
نشست مرتبط با فیلم «مارس تا مه» با حضور بازیگر اصلی فیلم ادامه پیدا کرد و فرصتی برای طرح پرسشهای جزئیتر فراهم شد.
در ادامه، نشست نقد و بررسی فیلم «پس از عاشقی» برگزار شد؛ جلسهای که بیشتر بر درونمایههای احساسی و ساختار روایی اثر تمرکز داشت. سپس نشست فیلم «هرجا، هر وقت» برگزار شد.
در پایان روز، کارگاه محمود کلاری، فیلمبردار باسابقه سینمای ایران نیز برگزار شد که برای دانشجویان دارالفنون اهمیت ویژهای داشت. در این کارگاه کلاری با تمرکز بر تجربههای عملی، نگاه تصویری و شیوه مواجهه با نور و قاببندی نکاتی را بیان کرد. این کارگاه یکی از بخشهای پرطرفدار روز پنجم بود.