از سنگهایی که به هدف خورد تا عذرخواهی مجریان بازمانده و توقف تولید
به گزارش فیلمزی، حواشی اخیر رئالیتیشوی «بازمانده» بار دیگر نشان داد که موفقیت یا شکست یک محتوای تصویری، تنها به کیفیت تولید وابسته نیست، زیرا بیدقتی در جزئیات میتواند به بحرانی بزرگ رقم تبدیل شود که اعتراف به بیدقتی در عذرخواهی سعید طالبی کارگردان و تهیهکننده، مهران غفوریان و سیامک انصاری مشهود بود.
ماجرا از جایی آغاز شد که در یکی از مراحل این برنامه، نمادهای اسطورهای و ملی ایران ـ از شیردال گرفته تا دُرفش کاویانی ـ بهعنوان هدف یک چالش طراحی شده بود. اقدامی که ظرف چند ساعت موجی از انتقادها را در شبکههای اجتماعی به راه انداخت و سازندگان برنامه را ناچار به واکنش رسمی کرد.
آغاز بحران؛ یک اشتباه کوچک با پیامدهای بزرگ
طراحی چنین مرحلهای در نگاه نخست شاید یک تصمیم فنی برای ساخت چالشی پرهیجان بهنظر برسد، اما در جامعهای که مسئله هویت، تاریخ و میراث فرهنگی حساسیت بالایی دارد، تبدیل نمادهای دیرینه به محور اصلی یک مسابقه، بهمعنای نادیدهگرفتن بار معنایی آنها تلقی شد. همین برداشت، بهسرعت «بازمانده» را از یک سرگرمی پرمخاطب به موضوع اول بحثهای فرهنگی ـ رسانهای تبدیل کرد.
در ساعات اولیه پس از پخش این قسمت، کاربران شبکههای اجتماعی بهصورت گسترده و هماهنگ از عوامل برنامه انتقاد کردند. موجی که ابتدا با چند توییت آغاز شد، چند ساعت بعد به مطالبهای فراگیر برای پاسخگویی عوامل برنامه تبدیل شد.
واکنش عوامل؛ عذرخواهی پشت عذرخواهی
در گام نخست، تیم تولید «بازمانده» با انتشار بیانیهای تاکید کرد که «هیچ قصدی برای توهین» وجود نداشته و موضوع صرفا سهلانگاری در فرایند طراحی مرحله بوده است. اما فشار افکار عمومی باعث شد مجریان شناختهشده برنامه یعنی سیامک انصاری و مهران غفوریان نیز با انتشار ویدئوهایی عذرخواهی کنند.
سیامک انصاری، پذیرش خطایی که «نباید رخ میداد»
انصاری در ویدئوی عذرخواهی خود ضمن ابراز تاسف گفت: این اتفاق نباید میافتاد. اگر باعث ناراحتی مردم شدهایم، از همه شما عذر میخواهم.
تأکید او بر «بیتوجهی ناخواسته» باعث شد بخشی از کاربران موضع نرمتری بگیرند، اما بخش دیگری این توضیح را ناکافی دانستند.
مهران غفوریان، عذرخواهی احساسی و صریح
چند ساعت بعد، مهران غفوریان نیز در ابتدا با انتشار عبارت «یا حسین» در استوری خود به این ماجرا واکنش نشان داد و در ادامه با انتشار ویدئویی خطاب به مردم گفت: نمیتوانم تصور کنم کاری انجام دهم که به تاریخ و فرهنگ کشورم بیاحترامی شود. از همه مردم ایران عذر میخواهم.
لحن احساسی غفوریان و سابقه مثبت او نزد مردم، باعث شد عذرخواهیاش بازتاب بیشتری نسبت به دیگر عوامل پیدا کند.
ضعف در اتاق فکر محتوا، نه در اجرا
از نگاه رسانهای، بحران «بازمانده» نه یک اشتباه فردی، بلکه نشانهای از ضعف جدی در اتاق فکر و طراحی محتوای سرگرمیهای پرمخاطب است. رئالیتیشوها بهطور سنتی بر پایه هیجان، رقابت و شوخیهای مرزی بنا میشوند؛ اما مرز میان «خلق لحظات هیجانانگیز» و «نقض حساسیتهای فرهنگی» بسیار باریک است.
در .اقع بحران اخیر در برنامه «بازمانده» تصویری روشن از واقعیتی بزرگتر ارائه داد. به این معنا که
صنعت نمایش خانگی در ایران به مرحلهای رسیده که کوچکترین بیدقتی، میتواند یک موج بزرگ رسانهای بسازد.
عذرخواهی مهران غفوریان و سیامک انصاری شاید از شدت این بحران رسانهای و البته برنامه سازی کاسته باشد، اما این ماجرا در حافظه تاریخی رسانه باقی خواهد ماند و امید است بر روش تولید رئالیتیشوهای آینده تأثیر مستقیم بگذارد.