برای بهرام بیضایی که در روز تولدش درگذشت | مژده شمسایی: زمین زیر پایم سست است

در سوگ بهرام بیضایی
خبر ناگهان هولناک بود، آنقدر که شیرینی زادروزش را به کام‌مان تلخ کرد. بهرام بیضایی کارگردان سینما و تئاتر ایران امروز ۵ دی در روز تولدش درگذشت‌.

به گزارش فیلمزی، بهرام بیضایی یکی از کارگردان‌های مولف سینمای ایران و متعلق به نسل طلایی فیلمسازان موج نو، در روزی که هیچ‌یک از اهالی فرهنگِ فرهیخته ایران انتظارش را نداشت، دنیا را ترک کرد.

بهرام بیضایی بر اثر عوارض ناشی از سرطان در آمریکا از دنیا رفت. این هنرمند زاده پنجم دی‌ماه ۱۳۱۷ در تهران بود که در تولد ۸۷سالگی‌اش چشم از جهان فروبست.

بهرام بیضایی که عشق ورزی او به ایران ثابت شده بود و بارها گفته بود موطن و مسلک او عالم فرهنگ است، در غربت دور از وطن درگذشت.

برام بیضایی از سال ۱۳۴۰ تاکنون ۲۴ فیلم کوتاه و بلند را کارگردانی و یا تدوین کرده است که فیلم‌های سینمایی بلند «چریکه ‌تارا»، «مرگ یزدگرد»، «باشو غریبه کوچک»، «شاید وقتی دیگر»، «مسافران» و «سگ‌کشی» از مهم‌ترین آثار او به شمار می‌رود.

این کارگردان که نوشتن ۳۰ نمایشنامه را در کارنامه‌ کاری‌اش دارد، تاکنون چندین اجرای تئاتر نیز داشته است. این هنرمند نگارش بیش از ۵۰ فیلمنامه، پنج روایت و شش پژوهش را نیز در کارنامه خویش به ثبت رسانده است. 

او علاوه بر کارگردانی و نمایشنامه‌نویسی در سینما و تئاتر، عرصه‌های دیگری چون تدوین، ساخت عنوان‌بندی و تهیه‌کنندگی را هم تجربه کرده است.

بیضایی سال ۸۶ بعد از ۱۰ سال دوری از فیلمسازی، فیلم «وقتی همه خوابیم» را ساخت. او سال ۱۳۸۵ بر آن شد تا ساخت فیلم‌نامه‌ دیگرش «مقصد» را آغاز کند و هرچند این فیلمنامه پروانه ساخت گرفت، اما ساخت آن با مشکلاتی روبه‌رو شد و بیضایی بهتر دید مدتی دست نگه دارد تا همچنان با فیلم‌هایی مانند «باشو غریبه کوچک»، «مرگ یزدگرد»، «چریکه تارا»، «کلاغ»، «سفر»، «مسافران»، «شاید وقتی دیگر» ،«سگ‌کشی» و... یکی از کم‌کارترین و در عین‌حال اثرگذارترین فیلمسازان ایران باشد.

او بار دیگر در زمان مدیریت حجت‌الله ایوبی رئیس وقت سازمان سینمایی دست از تلاش برنداشت و تصمیم گرفت فیلم «مقصد» را بسازد که بازهم نتوانست و البته که خود او هم پشیمان شد و از ن پس برای همیشه دیگر فیلم نساخت و تنها چندین اجرا را با ابراز دلتنگی همیشگی برای ایران در آمریکا روی صحنه برد.

بهرام بیضایی چند سال پیش در سالروز تولدش می‌گفت: ده‌ها فیلم نساخته‌ام تنها ۹ فیلم بلند و سه فیلم کوتاه ساخته‌ام، هر چند برای ساخت همین فیلم‌ها هم تلاش بسیاری کرده‌ام. می‌خواستم از کارهایی که نکرده‌ام، بگویم اما آن قدر طولانی است که نه وقت و نه حوصله من و شما مجال پردختن به آن را نمی‌دهد و من هم قصد ندارم حرف‌هایم رنگ گلایه به خود بگیرد.

بهرام بیضایی در کارنامه کاری خود ۱۰ فیلم کارگردانی کرد و نمایش‌های متعددی را با امضای ویژه و ستودنی خود روی صحنه برد.

این فرهیخته عرصه فرهنگ علاوه بر تولید اندیشه در تئاتر و سینما،نمایش‌نامه‌هایی همچون «پهلوان اکبر می‌میرد»، «مرگ یزدگرد»، «فتح‌نامه کلات»، «هشتمین سفر سندباد»، «ندبه»،«سهراب‌کشی»، «سلطان مار»، «کارنامه بنداربیدخش»، «چهار صندوق»، «مجلس قربانی سنمار»، «مجلس ضربت زدن»، «طرب‌نامه»، «جنگ‌نامه غلامان»، «خاطرات هنرپیشه نقش دوم»، «تاراج‌نامه» را نوشت.

ساخت فیلم‌هایی چون «عمو سبیلو»، «کلاغ»، «غربیه و مه»، «رگبار»، «چریکه تارا»، «باشو غریبه کوچک»، «شاید وقتی دیگر»، «مسافران»، «سگ‌کشی»، «وقتی همه خوابیم» و غیره از دیگر آثار سینمایی او بودند.

بهرام بیضایی هنرمندی با دقت و بلند نظر بود که تاثیر بسزایی بر فرهنگ و هنر ایران زمین داشت.

نظرات