از یاد بهرام بیضایی تا نگرانی برای بودجه؛ شبی برای همبستگی اهالی سینما

به گزارش فیلمزی، شب برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان با تقدیر از «علیرضا سلمان نصر»، «امیر سیدی» و «سوسن دین محمد»، با یک دقیقه سکوت به یاد بهرام بیضایی نویسنده، کارگردان، نمایشنامه‌نویس، پژوهشگر و مورخ سینمای ایران در خانه سینما برگزار شد.

درابتدای این مراسم محمدمهدی عسگرپور رئیس هیئت‌مدیره خانه سینما ضمن تسلیت درگذشت «بهرام بیضایی»، گفت: حیطه فعالیت‌های بیضایی تنها حوزه سینما را در برنمی‌گیرد، بلکه بسیاری از ما اخلاق را از بیضایی آموختیم. او فردی بود که همواره برای فضیلت‌های اخلاقی ارزش قائل بود و در هر شرایطی با شرافت زندگی کرد.

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر حلقه مفقوده سینمای ایران، برگزاری نشست‌هایی صمیمانه سینمایی بود و ۳ سینماگری که از آنها تقدیر می‌شود، سال‌ها برای سینمای ایران زحمت کشیده‌اند و جای قدردانی دارد. همانطور که می‌دانید تحولات سال‌های اخیر همه مشاغل را تحت تاثیر خود قرار داده است و متعاقب آن، ممکن است برخی مشاغل به زودی حذف شده و این موضوع مشکلاتی برای برخی افراد به وجود می‌آورد به همین دلیل بخشی از وظایف نهادهای صنفی، پرداختن به موارد این چنینی است. متاسفانه گاهی با دولت‌هایی مواجه هستیم که به دلایل مختلف به این موضوع کم‌تر فکر می‌کنند و در عین حال، داعیه فرهنگی بودن دارند.

عسگرپور با اشاره به وضعیت بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال آینده، بیان کرد: در بحث مربوط به بودجه، متاسفانه روز به روز با شرایط دشوارتری مواجه هستیم. بودجه‌ای که برای سال آینده در حوزه فرهنگ در نظر گرفته شده، تنها ۷ درصد افزایش پیدا کرده است و با توجه به تورم، این رقم قطعا نسبت به امسال کاهشی در حدود منفی ۳۰ درصد خواهد داشت. البته باید فکر کرد در این شرایط چگونه می‌توانیم به یکدیگر کمک کرده تا از وضعیتی که به آن دچار هستیم رها شویم.

عسگرپور یادآور شد: این روزها مسائل و مباحث مختلفی نظیر پرداختن به موضوع پروانه ساخت مطرح شده است و برخی فکر می‌کنند که این مسئله ارتباطی با آنها ندارد در حالی که پرداختن به این امور به همگی سینماگران مربوط است زیرا در نهایت همه ما عضوی از خانواده سینما هستیم.

وی ادامه داد: برگزاری برنامه‌های اینچنینی ثابت می‌کند که میان اهالی سینما نوعی همبستگی وجود دارد، موضعی که باعث شده تا خانه سینما با تعطیلی مواجه نشود.

 اسعدیان: سینماگران اجازه ندهند افسردگی سراغشان بیاید

در ادامه همایون اسعدیان مدیرعامل خانه سینما و از اعضای هیئت موسس انجمن برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان سینمای ایران نیز گفت: بهرام بیضایی نه تنها یک سینماگر بلکه به عنوان یکی از مفاخر فرهنگی ایران مطرح بوده است.

اسعدیان تصریح کرد: شرایط روحی و روانی بد جامعه قابل درک است اما باید همه سینماگران خانه سینما را خانه خود دانسته و اجازه ندهد نیروی خلاقه آن‌ها از دست برود. سینماگران از جمله جمع‌های مرجع کشور هستند و نباید اجازه دهند افسردگی به سراغ آن‌ها بیاید. برای برون رفت از این وضعیت، باید گرد هم بیاییم و اجازه ندهیم هیچ چیزی ما را دچار پژمردگی کند.

رئیس انجمن دستیاری کارگردان: این حرفه یعنی تعهد

در ادامه علیرضا نجف زاده رئیس انجمن برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان خانه سینما گفت: گرد هم آمده‌ایم، نه تنها برای تقدیر، بلکه برای مکث. مکثی کوتاه در میان شلوغی و هیاهوی تولید تا به کسانی بنگریم که سال‌ها پیش از ما ایستادگی کرده، به فعالیت پرداخته و بی‌ادعا، مسیر را هموار ساخته‌اند.

پیشکسوتان این حرفه در هیچ جشنواره و فستیوالی دیده نمی‌شوند اما حضور دارند و اگر نباشند، نظم همه امور بر هم خواهد خورد. افتخار داریم از سوسن دین‌محمد، امیر سیدی و علیرضا سلمان‌نصر به‌عنوان اعضای پیشکسوت انجمن قدردانی کنیم.

نجف‌زاده با بیان این مطلب که این سه نام دارای سه مسیر و یک نقطه مشترک یعنی تعهد به حرفه خود هستند، بیان داشت: سوسن دین‌محمد از آن دسته همکارانی است که نظم را تنها در جدول نمی‌بینند؛ نظم در رفتار او جاری است. دقت در جزئیات، احترام به گروه و توجه به احوال افراد، سبب شده است که حضورشان حتی در دشوارترین شرایط تولید نیز آرامش‌بخش باشد؛ مدیریتی که بیش از هر چیز بر پایه احترام شکل گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: امیر سیدی برای بسیاری از ما با یک ویژگی شناخته می‌شود، آرامش در بحران. هنگامی که زمان اندک، فشار زیاد و تصمیم‌گیری دشوار است، تجربه و خونسردی ایشان مسیر را دوباره شفاف می‌سازد. این همان حرفه‌ای‌گری است که حاصل سال‌ها پایداری و مسئولیت‌پذیری به شمار می‌رود.

رئیس انجمن برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علیرضا سلمان نصر را همراهی با نسل جدید عنوان کرد و گفت: انتقال تجربه، بی‌منت و بی‌هیاهو از ویژگی‌های رفتاری و منش حرفه‌ای او است. حضوری که هم آموزش می‌دهد و هم مایه دلگرمی است؛ نقشی که اهمیتی مؤثر در شکل‌گیری نگاه حرفه‌ای در این صنف داشته است.

نجف‌زاده تاکید کرد: پیشکسوت بودن تنها در سال‌های کاری خلاصه نمی‌شود، بلکه به نوع ماندگاری و اثری است که پس از سال‌ها باقی می‌ماند. انجمن برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان، خود را وام‌دار چنین سرمایه‌هایی می‌داند و باور دارد که آینده این صنف، بدون احترام به گذشته‌اش ساخته نخواهد شد.

وی ادامه داد: به نمایندگی از هیئت‌مدیره انجمن از هر سه عزیز برای سال‌ها تلاش صادقانه، اخلاق حرفه‌ای و اعتباری که به این حرفه بخشیدند، سپاسگزاری می‌کنم. برای شما سلامتی، آرامش و حضوری همواره مؤثر در کنار خانواده بزرگ سینما آرزومندم.

حبیب رضایی، مرتضی شایسته، محسن امیر‌یوسفی، علیرضا نجف‌زاده، علیرضا حسینی، اصغر نعیمی، محمدرضا موفق و علیرضا مهران به روی سن آمدند و از «علیرضا سلمان نصر» تقدیر کردند.

مرتضی شایسته، تهیه‌کننده پیشکسوت سینمای ایران طی سخنان کوتاهی گفت: برگزاری این مراسم برای ما بسیار عزیز است و از انجمن دستیاران کارگردان برای برگزاری آن بسیار تشکر می‌کنم. فعالیت دستیاری و برنامه ریزی در سینما، موتور محرکه در تولید یک اثر محسوب می‌شود. از هر ۳ عزیز بابت زحمات بسیار زیادی که در فیلم‌های سینمای ایران کشیدند بسیار تشکر می‌کنم.

سپس علیرضا سلمان نصر در سخنان کوتاهی گفت: از تمام افرادی که در این جمع هستند قدردانی می‌کنم. همچنین از هیئت رئیسه خانه سینما بسیار سپاسگزارم که برای اهالی سینما زحمات بسیاری کشیده و برگزاری  چنین مراسم‌هایی را برنامه‌ریزی می‌کنند. صنف برنامه ریزان و دستیاران کارگردان سینما از جمله صنوفی هستند که پیش از سایر گروه به صحنه فیلمبرداری مراجعه کرده و پس از همه آن‌ها به منزل بازمی‌گردند. به همین دلیل، افراد حاضر در این شغل متحمل سختی‌ها و زحمات بسیاری می‌شوند.

سپس ویدئویی از فاطمه معتمدآریا که در خارج از کشور ضبط شده بود، پخش شد و او در سخنانی ویدئویی بیان داشت: برای خانم‌ها فعالیت در حیطه دستیاری کارگردان بسیار سخت و دشوار است. به عقیده من سوسن دین محمد منظم‌ترین، خوش خلق‌ترین و با انرژی‌ترین دستیار کارگردانی بود که با او کار کردم. او همیشه متحمل سختی‌ها و ناملایمات در این حرفه بود. وجود نازنین او در ساخته شدن فیلم «آسمان پرستاره» اهمیت بسیاری داشت. از او سپاسگزارم و قدردانی زحمات او در سینمای ایران هستم.

در ادامه با اعلام مجری برنامه ،علیرضا نجف زاده، حسن رضایی، پژمان بازغی، فریبا کوثری، مصطفی احمدی، نرجس ابراهیمی و میثم زندی به روی سن آمدند و از « سوسن دین محمد» تقدیر کردند.

سپس لیلا حاتمی در ویدئویی در خصوص تجربه خود از همکاری با امیر سیدی بیان کرد: برگزاری مراسم قدردانی از دستیاران کارگردان اقدامی بسیار ارزشمند است. من صحنه ورود خود به سینما را با استقبال امیر سیدی به یاد دارم، تصویری که وارد دفتر شدم و او برای من در را باز کرد. درواقع انگار که از طریق او وارد آغوش سینما شدم. این موضوع در موفقیت من به عنوان بازیگر بسیار مهم و اثر گذار بود و اگر او با روی خوش و مهربان در درگاه قرار نگرفته بود، شاید این اتفاق هیچ‌گاه برای من رخ نمی‌داد. این موضوع نه یک اغراق، بلکه حاصل واقعیتی است که من همواره آن را ذهن دارم.

وی ادامه داد: حتی زمانی که در فضاهای ناآشنا‌تری مانند مجموعه «کیف انگلیسی» بازی می‌کردم، حضور امیر سیدی موجب آرامش بود به همین دلیل از او بسیار سپاسگزارم. همچنین قدردان تمام دستیاران کارگردانی که ترویج دهنده چنین روحیه‌ای هستند، هستم.

در ادامه علی مصفا نیز در سخنانی گفت: اینکه از میان تمامی سینماگران نامدار که با سیدی کار کرده‌اند، قرعه صحبت درباره او به نام من افتاده است، بسیار خوشحال هستم. خسرو شکیبایی، لیلا حاتمی، نیکی کریمی، محمود کلاری از جمله افرادی هستند که در آثار مهم سینمای ایران با امیر سیدی همکار بوده‌اند. میان امیر سیدی و مرحوم داریوش مهرجویی، رابطه‌ای خاص و از جنس مرید و مرادی وجود داشت. البته این شیفتگی در تمام افرادی که با مهرجویی کار کرده‌اند همواره بوده است، خاطرات همکاری با مهرجویی منحصر به فرد است.

وی ادامه داد: در فیلم‌های «پری»، «لیلا»، «میکس»، «دختر دایی گمشده»، «آسمان محبوب» و «لامینور» که با مهرجویی همکاری کردم، امیر سیدی نیز حضور داشت. گویا او با خواسته‌های کارگردان و دیدگاه او یکی می‌شد و به نظر می‌رسد در خلق  لحظات با مهرجویی سهیم بوده است. 

مصفا بیان داشت: یکی شدن یک دستیار با کارگردان فیلم را در هیچ اثر دیگری تا این اندازه مشاهده نکردم. امیر سیدی از تازه‌واردان در سینمای مهرجویی استقبال قابل توجهی می‌کرد و در این زمینه نقشی کلیدی برعهده داشت. حمایت او از بازیگر بی‌نظیر است. همچنین در فیلم‌های داریوش مهرجویی فهم این موضوع که آیا یک بازیگر کار خود را به درستی انجام می‌دهد یا خیر، از جانب سیدی به بازیگر منتقل می‌شد.

سیدی: همیشه مهرجویی را با آقا صدا می‌کردم

در ادامه مراسم علی مصفا، محمدرضا دلپاک، محمدمهدی عسگرپور، دانش اقباشاوی، محسن بابایی، حبیب اسماعیلی، علیاعلایی به روی سن آمدند و از «امیر سیدی » تقدیر کردند.

امیر سیدی گفت: از خانم لیلا حاتمی و‌ همچنین خاندان مصفا بسیار سپاسگزارم. باید اشاره کرد که خاندان مصفا نققش مهمی در تاریخ ادبیات ایران دارند و همانطور که می دانید سرچشمه سینما، به مقوله ادبیات باز می‌گردد. در بدو ورود به سینما این قرعه به نام من افتاد تا در کنار مهرجویی قرار گیرم. پس از مدت‌ها فهمیدم که او فردی معمولی نیست زیرا با جملاتی صحبت می‌کرد که من معنای آن را نمی‌فهمیدم.

وی ادامه داد: مدت‌ها در فرهنگ لغات به دنبال معنای واژه‌های به کار برده شده توسط مهرجویی بودم تا خود را در گفت‌و‌گوی با او سهیم کنم. من همیشه مهرجویی را با آقا صدا می‌کردم. او همیشه از من می‌خواست تا در مرحله مونتاژ در کنارش حضور داشته باشم تا سینما را بیاموزم.

 این دستیار کارگردان پیشکسوت گفت: ورود به سینما شاید آسان باشد ولی آموختن این هنر بسیار مشکل است. به جوانان توصیه می‌کنم در بدو کار به هیچکس اعتماد نکنند.

سیدی در پایان بیان داشت: خسرو شکیبایی تنها فردی بود که چک خود را در دفتر تهیه جا می‌گذاشت اما فیلمنامه را با خود به خانه می‌برد. امیدوارم شرایطی فراهم شود که باز هم به سینمای گذشته بازگردیم. تبدیل سینما از نگاتیو به دیجیتال باعث شد تا از یکدیگر فاصله بگیریم.

 گفتنی است، محمد موفق، اصغر نعیمی، مصطفی احمدی و دانش اقباشاوی از رواسای ادوار گذشته مختلف صنف برنامه ریزان و دستیاران کارگردان نیز در این مراسم حضور داشتند.