بهترین فیلم‌های جنگ جهانی دوم | ۴۵ اثر تماشایی و نفس‌گیر

جنگ جهانی دوم فقط یک درگیری نظامی گسترده نبود، بلکه نقطه‌ای تاثیرگذار در تاریخ سینما به‌شمار می‌آید؛ جایی که فیلم‌سازان برای نخستین بار با مقیاس واقعی و پیامدهای انسانی جنگ روبه‌رو شدند. آثار برجسته‌ی این دوره، صرفاً بازسازی نبردها نیستند، بلکه به تجربه‌ی زیست انسان‌ها در دل خشونت، اشغال، تبعید و بازگشت می‌پردازند. از روایت‌های خط مقدم تا زندگی غیرنظامیان، این فیلم‌ها تلاش می‌کنند فاصله‌ی میان تاریخ رسمی و واقعیت انسانی جنگ را پر کنند. سینمای جنگ جهانی دوم بیش از هر چیز، بازتابی از انتخاب‌های اخلاقی، فرسایش روانی و اثرات ماندگار جنگ بر فرد و جامعه است. ‌پس این شما و این ۴۵ فیلم برتر درباره جنگ جهانی دوم.

فیلم‌های این مقاله براساس نظر تیم تحریریه فیلمزی انتخاب و رتبه‌بندی شده‌اند.

• کارگردان: ساموئل فولر
• نویسنده: ساموئل فولر
• بازیگران: لی ماروین، مارک همیل، سرژ مارکان
• تاریخ اکران: سال ۱۹۸۰ میلادی
• میانگین امتیازات The Big Red One در IMDB: امتیاز ۷.۱ از ۱۰

این فیلم داستان یک گردان پیاده‌نظام آمریکایی را در طول جنگ جهانی دوم روایت می‌کند و تمرکز بر تجربه انسانی سربازان دارد. شخصیت‌ها با شجاعت، ترس و فقدان همنوعان مواجه می‌شوند و روایت، فاجعه و پیچیدگی‌های جنگ را به تصویر می‌کشد. طراحی صحنه‌ها و بازسازی نبردها، حس واقع‌گرایی و تعلیق را به‌تصویر می‌کشند.

• کارگردان: رابرت آلدریچ
• نویسنده: نانالی جانسون
• بازیگران: لی ماروین، ارنست بورگناین، چارلز برانسون
• تاریخ اکران: سال ۱۹۶۷ میلادی
• میانگین امتیازات The Dirty Dozen در IMDB: امتیاز ۷.۷ از ۱۰

این اثر اکشن جنگی داستان گروهی از محکومان را روایت می‌کند که مأموریتی خطرناک در پشت خطوط دشمن انجام می‌دهند. شخصیت‌ها با تضادهای اخلاقی و ریسک‌های بی‌وقفه مواجه هستند و روابط میان آنان، عمق انسانی داستان را نشان می‌دهد. «The Dirty Dozen» نمونه‌ای کلاسیک و محبوب از سینمای جنگی اکشن است که همچنان حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.

• کارگردان: آلبرتو کاوالکانتی
• نویسنده: گراهام گرین
• بازیگران: لزلی بنکس، مروین جانز، بازیل سیدنی
• تاریخ اکران: سال ۱۹۴۲ میلادی
• میانگین امتیازات ?Went the Day Well در IMDB: امتیاز ۷.۵ از ۱۰

این فیلم کلاسیک بریتانیایی، داستان نفوذ دشمن به یک روستای کوچک و تلاش مردم برای مقاومت را روایت می‌کند. تمرکز بر شجاعت و فداکاری غیرنظامیان، فیلم را از آثار جنگی صرفاً نظامی متمایز می‌کند. طراحی صحنه و روایت پرتعلیق، حس تهدید و هیجان را دوچندان کرده‌اند. «Went the Day Well?» نمونه‌ای موفق از سینمای جنگی با تأکید بر انسانیت و مقاومت است.

• کارگردان: سم پکینپا
• نویسنده: جولیوس جی. اپستاین
• بازیگران: جیمز کابرن، ماکسیمیلیان شل، جیمز میسون
• تاریخ اکران: سال ۱۹۷۹ میلادی
• میانگین امتیازات Cross of Iron در IMDB: امتیاز ۷.۴ از ۱۰

این فیلم آلمانی تمرکز خود را بر سربازان در جبهه شرق گذاشته و تضاد میان شجاعت فردی و فرماندهی بی‌رحم را نشان می‌دهد. صحنه‌های اکشن و طراحی واقعی نبرد، هیجان و اضطرار را منتقل می‌کنند. شخصیت‌ها با تصمیمات دشوار و پیامدهای اخلاقی مواجه هستند و روابط انسانی در شرایط بحرانی برجسته می‌شود.

• کارگردان: اشتفان روزویتسکی
• نویسنده: اشتفان روزویتسکی
• بازیگران: کارل مارکویس، آگوست دیهل، دیوید اشتریسو
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۷ میلادی
• میانگین امتیازات The Counterfeiters در IMDB: امتیاز ۷.۵ از ۱۰

این فیلم بر اساس داستان واقعی پروژه جعل پول نازی‌ها ساخته شده و تلاش بازماندگان و زندانیان برای بقا و همزمان همکاری با دشمن را نشان می‌دهد. تمرکز بر تضادهای اخلاقی و فشار روانی شخصیت‌ها، اثر را انسانی و تأمل‌برانگیز کرده است. طراحی صحنه و فضای اردوگاه، حس محدودیت و اضطرار را به‌خوبی به بیننده منتقل می‌کنند.

• کارگردان: مایک نیکولز
• نویسنده: باک هنری
• بازیگران: آلن آرکین، مارتین بالسام، ریچارد بنجامین
• تاریخ اکران: سال ۱۹۷۰ میلادی
• میانگین امتیازات Catch-22 در IMDB: امتیاز ۷.۱ از ۱۰

این فیلم با الهام از رمان جوزف هلر، نگاهی طنزآمیز و انتقادی به بی‌منطقی‌های جنگ ارائه می‌دهد. شخصیت‌ها در شرایطی گرفتار می‌شوند که قوانین و مقررات غیرمنطقی، زندگی آنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. طراحی صحنه و دیالوگ‌ها، تضاد میان خنده و تراژدی را برجسته می‌کند. «Catch-22» نمونه‌ای برجسته از سینمای جنگی با رویکرد فلسفی و طنز سیاه است.

• کارگردان: دیوید آیر
• نویسنده: دیوید آیر
• بازیگران: برد پیت، شایا لباف، لوگان لرمن
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۴ میلادی
• میانگین امتیازات Fury در IMDB: امتیاز ۷.۶ از ۱۰

این فیلم اکشن جنگی با تمرکز بر خدمه یک تانک آمریکایی، زندگی و مبارزات آنان در آلمان تحت کنترل نازی‌ها را نشان می‌دهد. شخصیت‌ها با ترس، شجاعت و تضادهای اخلاقی مواجه هستند و روابط انسانی در شرایط بحرانی برجسته می‌شود. صحنه‌های نبرد با طراحی دقیق و واقع‌گرایانه، حس هیجان و خطر دائمی را منتقل می‌کنند و همچنین نقش‌آفرینی بازیگرانی مانند برد پیت جذابیت‌های فیلم دوچندان کرده است.

• کارگردان: جو رایت
• نویسنده: آنتونی مک‌کارتن
• بازیگران: گری اولدمن، کریستین اسکات توماس، لیلی جیمز
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۷ میلادی
• میانگین امتیازات Darkest Hour در IMDB: امتیاز ۷.۴ از ۱۰

این فیلم تمرکز خود را بر وینستون چرچیل و تصمیمات او در روزهای بحرانی آغاز جنگ جهانی دوم گذاشته است. بررسی رهبری، استراتژی و بار مسئولیت انسانی، فیلم را از یک روایت صرفاً سیاسی فراتر می‌برد. طراحی صحنه‌ها، موسیقی و بازی درخشان بازیگر اصلی، حس فشار و تنش آن روزها را منتقل می‌کند. «Darkest Hour» نمونه‌ای موفق از تلفیق درام تاریخی و روانشناختی در پس‌زمینه جنگ است.

• کارگردان: ریچارد اتنبرا
• نویسنده: ویلیام گلدمن
• بازیگران: درک بوگارد، شان کانری، مایکل کین
• تاریخ اکران: سال ۱۹۷۷ میلادی
• میانگین امتیازات A Bridge Too Far در IMDB: امتیاز ۷.۴ از ۱۰

این فیلم حماسی با بازسازی عملیات مارکت گاردن، تصویر بلندی از جاه‌طلبی‌ها و اشتباهات نظامی ارائه می‌دهد. شخصیت‌ها با تصمیمات استراتژیک و پیامدهای غیرمنتظره روبه‌رو هستند و تعلیق و هیجان داستان را افزایش می‌دهند. طراحی صحنه و بازسازی عملیات پیچیده، حس واقع‌گرایی را به بیننده نشان می‌دهند و نتیجه به اثری زنده از جنگ دوم جهانی تبدیل شده است.

• کارگردان: یوزف فیلتسمایر
• نویسنده: یورگن بوشر
• بازیگران: دامینیک هاروویتز، توماس کرچمان، یوخن نیکل
• تاریخ اکران: سال ۱۹۹۳ میلادی
• میانگین امتیازات Stalingrad در IMDB: امتیاز ۷.۵ از ۱۰

این فیلم آلمانی با بازسازی دقیق نبرد استالینگراد، تصویری بی‌رحمانه و واقعی از جنگ ارائه می‌دهد. تمرکز بر زندگی سربازان در شرایط سخت و یخبندان، تضاد میان شجاعت و ضعف انسانی را برجسته می‌کند. طراحی صحنه‌ها و جزئیات تاکتیکی، حس حضور در میدان نبرد را دوچندان می‌کند. «Stalingrad» نمونه‌ای شاخص از آثار جنگی است که فاجعه و تأثیرات انسانی جنگ را عمیقاً نشان می‌دهد.

• کارگردان: رابرت وایز
• نویسنده: جان گی
• بازیگران: کلارک گیبل، برت لنکستر، جک واردن
• تاریخ اکران: سال ۱۹۵۸ میلادی
• میانگین امتیازات Run Silent, Run Deep در IMDB: امتیاز ۷.۳ از ۱۰

فضای بسته زیردریایی، فرماندهی را به آزمونی روانی تبدیل می‌کند. روایت بیشتر بر تنش میان دستور، تجربه و غرور شخصی بنا شده تا نبرد مستقیم. تصمیم‌ها در سکوت گرفته می‌شوند و اشتباه، جایی برای جبران ندارد. جنگ در این فیلم آرام است، اما فشارش دائمی و فرساینده.

• کارگردان: کلینت ایستوود
• نویسنده: ایریس یاماشیتا
• بازیگران: کن واتانابه، کازوناری نینومیا، ایهارا تسویوشی
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۶ میلادی
• میانگین امتیازات Letters from Iwo Jima در IMDB: امتیاز ۷.۸ از ۱۰

روایت از سوی کسانی تعریف می‌شود که معمولاً فقط «دشمن» نامیده می‌شوند. فیلم بر ترس، تردید و نامه‌هایی تمرکز دارد که شاید هرگز خوانده نشوند. افتخار نظامی جای خود را به انتظار مرگ می‌دهد و مرز میان شجاعت و ناامیدی محو می‌شود. نگاه انسانی فیلم، جنگ را از زاویه‌ای ناآشنا اما صادقانه به‌تصویر می‌کشد.

• کارگردان: ژان ژاک آنو
• نویسنده: ژان ژاک آنو، آلن گدار
• بازیگران: جوزف فینز، جود لا، اد هریس
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۱ میلادی
• میانگین امتیازات Enemy at the Gates در IMDB: امتیاز ۷.۵ از ۱۰

نبرد استالینگراد به میدان رقابت دو ذهن تبدیل می‌شود، نه صرفاً دو ارتش. فیلم از اسنایپرها استفاده می‌کند تا جنگ را به یک بازی مرگبار تمرکز و صبر تقلیل دهد. قهرمان‌سازی رسانه‌ای و استفاده تبلیغاتی از جنگ، بخشی از روایت است نه حاشیه آن. گلوله‌ها مهم‌اند، اما داستان اصلی درباره تصویرسازی از قهرمانی است که برای از بین بردن دشمنش باید صبر کند.

• کارگردان: مورتن تیلدام
• نویسنده: گراهام مور
• بازیگران: بندیکت کامبربچ، کیرا نایتلی، متیو گود
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۴ میلادی
• میانگین امتیازات The Imitation Game در IMDB: امتیاز ۸ از ۱۰

جنگ در این فیلم پشت میزها جریان دارد، میان کاغذها، الگوریتم‌ها و ذهن‌هایی که فرسوده می‌شوند. تمرکز روایت بر فردی است به نام آلن تورینگ که نبوغش هم نجات‌بخش است و هم او را منزوی می‌کند. پیروزی نظامی با بهای شخصی سنگینی همراه است که فیلم از کنار آن بی‌تفاوت عبور نمی‌کند. سکوت‌های پس از موفقیت، تلخ‌تر از شکست هستند.

• کارگردان: مل گیبسون
• نویسنده: رابرت شنکان، اندرو نایت
• بازیگران: اندرو گارفیلد، سم ورثینگتون، لوک بریسی
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۶ میلادی
• میانگین امتیازات Hacksaw Ridge در IMDB: امتیاز ۸.۱ از ۱۰

روایت روی یک تصمیم ساده اما پرهزینه می‌ایستد؛ شرکت در جنگ بدون حمل سلاح. فیلم مسیر ایمان شخصی را در دل یکی از خشن‌ترین نبردهای اقیانوس آرام دنبال می‌کند. قهرمانی این‌جا نه با کشتن، بلکه با زنده نگه‌داشتن تعریف می‌شود. تضاد میان باور فردی و منطق نظامی، ستون اصلی روایت است.

• کارگردان: جو رایت
• نویسنده: کریستوفر هامپتون
• بازیگران: جیمز مک‌آووی، کیرا نایتلی، سرشه رونان
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۷ میلادی
• میانگین امتیازات Atonement در IMDB: امتیاز ۷.۸ از ۱۰

جنگ در این فیلم بیشتر یک شکاف است تا یک میدان؛ شکافی که دروغ، سوءتفاهم و زمان آن را عمیق‌تر می‌کنند. روایت از عشق شروع می‌شود، اما به حافظه و پشیمانی می‌رسد. سکانس ساحل دانکرک نقطه‌ای است که رؤیاها فرو می‌ریزند و واقعیت بی‌رحمانه وارد می‌شود. فیلم در نهایت درباره بهایی است که برای یک جمله اشتباه پرداخت می‌شود.

• کارگردان: فرانکلین جی شافنر
• نویسنده: فرانسیس فورد کوپولا، ادموند اچ. نورث
• بازیگران: جورج سی. اسکات، کارل مالدن، دیوید بیور
• تاریخ اکران: سال ۱۹۷۰ میلادی
• میانگین امتیازات Patton در IMDB: امتیاز ۷.۹ از ۱۰

فیلم پرتره‌ای است از فرمانده‌ای که جنگ را هم میدان افتخار می‌بیند و هم صحنه خودنمایی. روایت مدام میان نبوغ نظامی و خودشیفتگی شخصیت اصلی در نوسان است و اجازه قضاوت ساده نمی‌دهد. صحنه‌های نبرد اهمیت دارند، اما آن‌چه فیلم را جلو می‌برد تضاد درونی یک رهبر است. «پاتن» درباره این سؤال است که آیا پیروزی، همه‌چیز را توجیه می‌کند یا نه.

• کارگردان: الیور هیرشبیگل
• نویسنده: برند آیشینگر
• بازیگران: برونو گانز، الکساندرا ماریا لارا، کورینا هارفوچ
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۴ میلادی
• میانگین امتیازات Downfall در IMDB: امتیاز ۸.۲ از ۱۰

فیلم به‌جای هیولا ساختن، فروپاشی تدریجی یک انسان و یک سیستم را ثبت می‌کند و آن انسان کسی نیست به‌جز هیتلر. فضای بسته پناهگاه، توهم کنترل و انکار واقعیت را تشدید می‌کند و شخصیت‌ها یکی‌یکی در این باتلاق فرو می‌روند. روایت، پایان جنگ را نه با پیروزی، بلکه با سردرگمی، ترس و لجاجت نشان می‌دهد. سقوط در این‌جا ناگهانی نیست؛ فرسایشی و اجتناب‌ناپذیر است.

• کارگردان: کریستوفر نولان
• نویسنده: کریستوفر نولان
• بازیگران: کیلین مورفی، امیلی بلانت، مت دیمون، رابرت داونی جونیور
• تاریخ اکران: سال ۲۰۲۳ میلادی
• میانگین امتیازات Oppenheimer در IMDB: امتیاز ۸.۲ از ۱۰

این فیلم میدان نبرد را به آزمایشگاه و جلسه‌های سیاسی منتقل می‌کند؛ جایی که تصمیم‌ها بدون شلیک گلوله گرفته می‌شوند، اما پیامدشان جهان را می‌سوزاند. روایت غیرخطی، ذهن ناآرام شخصیت اصلی یعنی اوپنهایمر را بازتاب می‌دهد و علم را از جایگاه قهرمانانه پایین می‌کشد. فیلم بیش از آن‌که درباره ساخت بمب باشد، درباره لحظه‌ای است که انسان متوجه می‌شود جلوتر از اخلاقش دویده است.

• کارگردان: لاسلو نمش
• نویسنده: لاسلو نمش
• بازیگران: گزا روریگ، لونته مولنار، اورس رچن
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۵ میلادی
• میانگین امتیازات Son of Saul در IMDB: امتیاز ۷.۴ از ۱۰

دوربین به پشت سر یک انسان چسبیده و حاضر نیست رهایش کند؛ همین انتخاب فرمی، فیلم را به تجربه‌ای خفه‌کننده بدل می‌کند. جنگ و اردوگاه در حاشیه تصویر هستند اما صداها و فضا اجازه فرار نمی‌دهند. روایت به‌جای توضیح، اصرار دارد مخاطب را در دل یک وظیفه بی‌معنا و در عین حال حیاتی نگه دارد. «پسر شائول» بیشتر از آن‌که درباره مرگ باشد، درباره تقلا برای حفظ یک ذره معنا در جایی است که معنا عمداً نابود شده است.

• کارگردان: کن آناکین، اندرو مارتون
• نویسنده: رومن گاری، جیمز جونز
• بازیگران: جان وین، هنری فوندا، شان کانری
• تاریخ اکران: سال ۱۹۶۲ میلادی
• میانگین امتیازات The Longest Day در IMDB: امتیاز ۷.۷ از ۱۰

فیلم تلاش نمی‌کند یک قهرمان مرکزی بسازد و در عوض گستردگی عملیات را برجسته می‌کند. روایت چندملیتی و چندزاویه‌ای، پیچیدگی واقعی روز D-Day را آشکار می‌سازد. تصمیم‌های کوچک، پیامدهای بزرگ دارند و هیچ‌چیز کاملاً تحت کنترل نیست. تمرکز فیلم بیشتر بر هماهنگی و آشوب هم‌زمان جنگ است تا لحظات احساسی فردی. همچنین نقش‌آفرینی بازیگرانی محبوب مانند جان وین، هنری فوندا و شان کانری به جذابیت‌های فیلم افزوده است.

• کارگردان: استیون اسپیلبرگ
• نویسنده: تام استاپارد
• بازیگران: کریستین بیل، جان مالکوویچ، میراندا ریچاردسون
• تاریخ اکران: سال ۱۹۸۷ میلادی
• میانگین امتیازات Empire of the Sun در IMDB: امتیاز ۷.۷ از ۱۰

به یکی از نخستین تجربه‌های نقش‌آفرینی کریستین بیل رسیدیم. جنگ از نگاه یک کودک، هم‌زمان شگفت‌انگیز و ویرانگر به نظر می‌رسد. فیلم Empire of the Sun نشان می‌دهد چگونه سازگاری، به‌تدریج جای معصومیت را می‌گیرد. اردوگاه اسرا به مدرسه‌ای ناخواسته برای بلوغ زودرس تبدیل می‌شود. روایت، مسیر از دست رفتن امنیت ذهنی را با دقت دنبال می‌کند و برخلاف کلیشه‌ها صرفاً تغییر شرایط فیزیکی را نمایش نمی‌دهد.

• کارگردان: رومن پولانسکی
• نویسنده: رونالد هاروود
• بازیگران: ادرین برودی، توماس کرچمان، فرانک فینلی
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۲ میلادی
• میانگین امتیازات The Pianist در IMDB: امتیاز ۸.۵ از ۱۰

روایت فیلم درباره بقا بدون قهرمانی اغراق‌شده پیش می‌رود. شخصیت اصلی نه جنگجوست و نه منجی، فقط انسانی است که تلاش می‌کند ناپدید نشود. موسیقی نقش پناهگاه را بازی می‌کند، چیزی که هنوز به جهان قبل از ویرانی وصل است. فیلم با حذف اغلب جلوه‌های دراماتیک، خشونت را عادی و البته ترسناک و زننده نشان می‌دهد.

• کارگردان: ترنس مالیک
• نویسنده: ترنس مالیک
• بازیگران: آگوست دیل، والری پاکنر، ماتیاس خونارتس
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۹ میلادی
• میانگین امتیازات A Hidden Life در IMDB: امتیاز ۷.۴ از ۱۰

داستان بر تصمیمی کوچک اما ویرانگر تمرکز دارد؛ نه گفتن، آن هم زمانی که همه سکوت کرده‌اند. فیلم ریتمی آرام دارد و عامدانه از درام‌سازی پرهیز می‌کند تا وزن انتخاب اخلاقی شخصیت اصلی سنگین‌تر شود. طبیعت زیبا در تضاد کامل با خشونت ایدئولوژیک قرار می‌گیرد. جنگ در این‌جا بیشتر یک فشار دائمی است تا یک انفجار ناگهانی.

• کارگردان: دیوید لین
• نویسنده: کارل فورمن، مایکل ویلسون
• بازیگران: ویلیام هولدن، الک گینس، جک هاوکینز
• تاریخ اکران: سال ‍۱۹۵۷ میلادی
• میانگین امتیازات The Bridge on the River Kwai در IMDB: امتیاز ۸.۱ از ۱۰

فیلم به‌ظاهر درباره ساخت یک پل است، اما در لایه‌های زیرین به وسواس نظم، غرور نظامی و مرز باریک میان شرافت و حماقت می‌پردازد. فرماندهان آن‌قدر درگیر اصول خود می‌شوند که هدف جنگ را فراموش می‌کنند. روایت آرام و تدریجی، سقوط اخلاقی را بدون فریاد نشان می‌دهد. پایان فیلم، نتیجه مستقیم لجاجتی است که در لباس افتخار پنهان شده است.

• کارگردان: تایکا وایتیتی
• نویسنده: تایکا وایتیتی
• بازیگران: اسکارلت جوهانسون، رومن گریفین دیویس، توماسین مک‌کنزی
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۹ میلادی
• میانگین امتیازات Jojo Rabbit در IMDB: امتیاز ۷.۹ از ۱۰

فیلم Jojo Rabbit با ترکیب طنز سیاه و روایت انسانی، نگاه تازه‌ای به دوران نازی‌ها ارائه می‌دهد. داستان از دید پسربچه‌ای روایت می‌شود که با ایدئولوژی جنگی و واقعیت‌های تلخ آن روبه‌رو می‌شود. طراحی شخصیت‌ها و دیالوگ‌ها، تضاد میان معصومیت کودکی و خشونت جنگ را برجسته می‌کنند. «Jojo Rabbit» نمونه‌ای خلاقانه و متفاوت از آثار جنگی با رویکرد اجتماعی و طنز است.

• کارگردان: ایسائو تاکاهاتا
• نویسنده: ایسائو تاکاهاتا
• بازیگران: تسوتومو تاتسومی، آیانو شیرائیشی، یوشیکو شینوهارا
• تاریخ اکران: سال ۱۹۸۸ میلادی
• میانگین امتیازات Grave of the Fireflies در IMDB: امتیاز ۸.۵ از ۱۰

انیمه Grave of the Fireflies جنگ را از زاویه‌ای روایت می‌کند که معمولاً نادیده گرفته می‌شود؛ جایی که نه ارتش‌ها مهم هستند نه نقشه‌ها، فقط گرسنگی و انتظار. داستان دو کودک، جنگ را به تجربه‌ای کاملاً شخصی و خام تبدیل می‌کند، بی‌واسطه و بی‌رحم. انیمیشن بودن اثر نه‌تنها شدت فاجعه را کم نمی‌کند، بلکه فاصله‌ی امن مخاطب را هم از بین می‌برد.

• کارگردان: استیون اسپیلبرگ
• نویسنده: رابرت رودات
• بازیگران: تام هنکس، ادوارد برنز، مت دیمون
• تاریخ اکران: سال ۱۹۹۸ میلادی
• میانگین امتیازات Saving Private Ryan در IMDB: امتیاز ۸.۶ از ۱۰

فیلم اسپیلبرگ با صحنه‌های آغازین هجوم نرماندی، تصویری خیره‌کننده و بی‌رحمانه از جنگ جهانی دوم ارائه می‌دهد. شروع فیلم عمداً خشن و بی‌رحم است تا هر تصور رمانتیک از جنگ را همان ابتدا نابود کند. تمرکز بر بقا، وفاداری و اخلاقیات در شرایط بحرانی، اثر را از یک فیلم صرفاً اکشن فراتر می‌برد. مأموریت مرکزی داستان، بهانه‌ای است برای بررسی ارزش جان انسان در دل منطق نظامی. گروه سربازان به‌تدریج از یک واحد نظامی به جمعی فرسوده و مردد تبدیل می‌شوند.

• کارگردان: روبرتو بنینی
• نویسنده: روبرتو بنینی
• بازیگران: روبرتو بنینی، نیکولتا براسچی، جورجو کانتارینی
• تاریخ اکران: سال ۱۹۹۷ میلادی
• میانگین امتیازات Life Is Beautiful در IMDB: امتیاز ۸.۶ از ۱۰

این فیلم ایتالیایی با ترکیب طنز و تراژدی، داستان پدری را روایت می‌کند که در اردوگاه کار اجباری نازی‌ها تلاش می‌کند روحیه پسرش را حفظ کند. روایت تأثیرگذار، تضاد میان بی‌رحمی جنگ و قدرت عشق و امید را به تصویر می‌کشد. «Life is Beautiful» نمونه‌ای منحصربه‌فرد از آثار ضدجنگ است که توانایی انسان در مقابله با تراژدی را نشان می‌دهد.

• کارگردان: آنتونی مینگلا
• نویسنده: آنتونی مینگلا
• بازیگران: ریف فاینز، ژولیت بینوش، ویلم دفو
• تاریخ اکران: سال ۱۹۹۶ میلادی
• میانگین امتیازات The English Patient در IMDB: امتیاز ۷.۴ از ۱۰

فیلم بیشتر از آن‌که درباره‌ی جنگ باشد، درباره‌ی چیزی است که جنگ از انسان باقی می‌گذارد. روایت تکه‌تکه و غیرخطی، حافظه را به میدان اصلی داستان تبدیل می‌کند؛ جایی که عشق، خیانت و پشیمانی در هم حل شده‌اند. بیابان نه پس‌زمینه، بلکه بخشی از شخصیت‌هاست؛ فضایی خالی که آدم‌ها در آن گم می‌شوند. جنگ جهانی دوم در این فیلم حضوری خاموش اما دائمی دارد، مثل زخمی که بسته شده اما هرگز خوب نشده است.

• کارگردان: مایکل پاول
• نویسنده: مایکل پاول
• بازیگران: دیوید نیون، ریموند مسی، کیم هانتر
• تاریخ اکران: سال ۱۹۴۶ میلادی
• میانگین امتیازات A Matter of Life and Death در IMDB: امتیاز ۸ از ۱۰

این فیلم با ترکیبی از فانتزی و واقع‌گرایی، داستان خلبانی را روایت می‌کند که پس از سقوط هواپیما در جنگ، در آستانه مرگ قرار دارد. روایت فیلم بر عشق، انتخاب‌های اخلاقی و زندگی پس از جنگ تمرکز دارد و مخاطب را به تفکر درباره سرنوشت و مسئولیت انسانی وامی‌دارد. طراحی بصری و استفاده از جلوه‌های ویژه آن زمان، تجربه‌ای منحصر به فرد و تأمل‌برانگیز خلق می‌کند.

• کارگردان: ترنس مالیک
• نویسنده: ترنس مالیک
• بازیگران: شان پن، ادرین برودی، جیمز کاویزل
• تاریخ اکران: سال ۱۹۹۸ میلادی
• میانگین امتیازات The Thin Red Line در IMDB: امتیاز ۷.۶ از ۱۰

فیلم جنگ را نه از زاویه‌ی پیروزی یا شکست، بلکه از منظر حضور انسان در طبیعت روایت می‌کند. مونولوگ‌های درونی، فاصله‌ی عمیقی میان خشونت بیرونی و جهان ذهنی شخصیت‌ها ایجاد می‌کنند. نبردها کوتاه و ناگهانی‌ هستند اما تأمل‌ها کش‌دار و فرساینده به‌تصویر کشیده می‌شوند. نتیجه، فیلمی است که بیشتر پرسش می‌سازد تا پاسخ بدهد و عمداً از قهرمان‌سازی فاصله می‌گیرد.

• کارگردان: پل ورهوفن
• نویسنده: جرارد استوتمن، پل ورهوفن
• بازیگران: کاریس ون هویتن، سباستیان کخ، تام هافمن
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۶ میلادی
• میانگین امتیازات Black Book در IMDB: امتیاز ۷.۷ از ۱۰

روایت در فضایی پیش می‌رود که وفاداری هیچ‌گاه مطمئن نیست و هویت مدام تغییر می‌کند. فیلم نشان می‌دهد مقاومت الزاماً قهرمانانه نیست و گاهی بوی معامله می‌دهد. شخصیت اصلی مجبور است برای بقا مرزهای اخلاقی خود را بارها جابه‌جا کند. جنگ در این‌جا مجموعه‌ای از انتخاب‌های کثیف است، نه میدان افتخار.

• کارگردان: جان استرجس
• نویسنده: جیمز کلیول، دبلیو. آر. برونت
• بازیگران: استیو مک‌کوئین، جیمز گارنر، ریچارد اتنبرا
• تاریخ اکران: سال ۱۹۶۳ میلادی
• میانگین امتیازات The Great Escape در IMDB: امتیاز ۸.۲ از ۱۰

فیلم فرار را نه به‌عنوان نقطه‌ی اوج، بلکه به‌مثابه‌ی یک فرایند جمعی روایت می‌کند. شخصیت‌ها با برنامه‌ریزی، اشتباه و امید زنده می‌مانند نه با شجاعت نمایشی. لحن ماجراجویانه‌ی اثر عمداً روی سطح می‌ماند تا تلخی شکست‌ها سنگین‌تر فرود بیاید. حتی موفقیت‌ها موقتی‌ هستند و آزادی، مفهومی شکننده باقی می‌ماند.

• کارگردان: کریستوفر نولان
• نویسنده: کریستوفر نولان
• بازیگران: فیون وایتهد، تام گلین کارنی، جک لودن
• تاریخ اکران: سال ۲۰۱۷ میلادی
• میانگین امتیازات Dunkirk در IMDB: امتیاز ۷.۸ از ۱۰

کریستوفر نولان در این فیلم علاقه‌ای به توضیح دادن ندارد و ترجیح می‌دهد مخاطب را در موقعیت رها کند. روایت تکه‌تکه، زمان را به یک عامل تهدیدکننده تبدیل می‌کند نه ابزار داستان‌گویی. شخصیت‌ها کمتر معرفی می‌شوند چون در چنین شرایطی هویت فردی اهمیتی ندارد. آن‌چه باقی می‌ماند، فقط بقا است؛ بدون قهرمانی، بدون خطابه.

• کارگردان: استیون اسپیلبرگ
• نویسنده: استیون زیلیان
• بازیگران: لیام نیسون، بن کینگزلی، ریف فاینز
• تاریخ اکران: سال ۱۹۹۳ میلادی
• میانگین امتیازات Schindler's List در IMDB: امتیاز ۹ از ۱۰

فیلم به‌جای ساختن یک اسطوره‌ی بی‌نقص، تغییر تدریجی یک انسان معمولی را دنبال می‌کند که دیر می‌فهمد کجا ایستاده است. خشونت اغلب بی‌سر و صدا رخ می‌دهد و همین سکوت، اثرش را ماندگارتر می‌کند. انتخاب تصویر سیاه‌وسفید، گذشته را تاریخی نمی‌کند، بلکه آن را زنده و بی‌واسطه جلوه می‌دهد. تمرکز روایت بیشتر از نجات، بر بار اخلاقی تصمیم‌هایی است که هرکدام جان انسان‌ها را جابه‌جا می‌کنند.

• کارگردان: کوئنتین تارانتینو
• نویسنده: کوئنتین تارانتینو
• بازیگران: برد پیت، کریستوف والتز، مایکل فاسبندر
• تاریخ اکران: سال ۲۰۰۹ میلادی
• میانگین امتیازات Inglourious Basterds در IMDB: امتیاز ۸.۴ از ۱۰

فیلم تارانتینو با ترکیب خشونت، طنز و بداهه‌پردازی تاریخی، داستان گروهی از مقاومت فرانسه را روایت می‌کند. شخصیت‌ها با اقدامات جسورانه و پرهیجان، تضاد میان انتقام و عدالت را به تصویر می‌کشند. طراحی صحنه‌ها و دیالوگ‌ها، حس تعلیق و هیجان را دوچندان کرده‌اند. «Inglourious Basterds» نمونه‌ای منحصر به فرد از سینمای جنگی با رویکرد داستان‌سرایی خلاقانه با چاشنی طنز است.

• کارگردان: ژان پیر ملویل
• نویسنده: ژان پیر ملویل
• بازیگران: لینو ونتورا، سیمون سینیوره، ژان-پیر کسل
• تاریخ اکران: سال ۱۹۶۹ میلادی
• میانگین امتیازات Army of Shadows در IMDB: امتیاز ۸.۱ از ۱۰

فیلم به فعالیت‌های مقاومت فرانسه می‌پردازد، بدون آن‌که آن‌ها را رمانتیک کند. تصمیم‌ها اغلب سریع، بی‌رحمانه و بدون اطمینان اخلاقی گرفته می‌شوند. روایت نشان می‌دهد مقاومت بیشتر از شجاعت، نیازمند تحمل و فداکاری خاموش است. فضای سرد و حساب‌شده‌ی فیلم، ناامنی دائمی این زندگی مخفی را برجسته می‌کند.

• کارگردان: میخائیل کالاتازوف
• نویسنده: ویکتور روزوف
• بازیگران: تاتیانا سامویلووا، آلکسی باتالوف، لیوبوف سوکولوا
• تاریخ اکران: سال ۱۹۵۷ میلادی
• میانگین امتیازات The Cranes Are Flying در IMDB: امتیاز ۸.۳ از ۱۰

داستان جنگ از زاویه‌ی زندگی غیرنظامیان روایت می‌شود و بر جدایی، انتظار و فقدان تمرکز دارد. فیلم The Cranes Are Flying نشان می‌دهد جنگ چگونه روابط شخصی را تغییر می‌دهد، حتی بدون حضور مستقیم در جبهه. انتخاب‌های احساسی شخصیت‌ها زیر فشار شرایط تاریخی شکل می‌گیرد. لحن فیلم در تمام لحظاتش انسانی و متمرکز بر پیامدهای عاطفی جنگ باقی می‌ماند.

• کارگردان: جاناتان گلیزر
• نویسنده: جاناتان گلیزر
• بازیگران: کریستیان فریدل، زاندرا هوله
• تاریخ اکران: سال ۲۰۲۳ میلادی
• میانگین امتیازات The Zone of Interest در IMDB: امتیاز ۶.۲ از ۱۰

به یکی از جدیدترین فیلم‌های این فهرست رسیدیم. فیلم The Zone of Interest نگاه خود را از قربانیان مستقیم برمی‌دارد و به زندگی روزمره‌ی عاملان جنایت نزدیک می‌شود. اردوگاه مرگ در پس‌زمینه قرار دارد، اما حضورش دائمی و تهدیدکننده است. روایت نشان می‌دهد چگونه عادی‌سازی شر می‌تواند بدون هیاهو اتفاق بیفتد. تمرکز اثر بر سکوت، بی‌تفاوتی و فاصله‌گیری اخلاقی است.

• کارگردان: کلود لنزمن
• بازیگران: پل هیلبرگ، کلود لنزمن، جان کارسکی
• تاریخ اکران: سال ۱۹۸۵ میلادی
• میانگین امتیازات Shoah در IMDB: امتیاز ۸.۷ از ۱۰

این مستند به‌طور کامل از بازسازی یا تصاویر آرشیوی پرهیز می‌کند و بر شهادت بازماندگان تمرکز دارد. روایت زمان‌بر و سنگین است و عمداً مخاطب را وادار به تحمل می‌کند. فیلم هولوکاست را نه به‌عنوان رویدادی تاریخی، بلکه به‌مثابه واقعیتی زنده و حل‌نشده بررسی می‌کند. تأکید اثر بر حافظه و مسئولیت روایت است، نه بر نمایش تصویری خشونت.

• کارگردان: مایکل کورتیز
• نویسنده: ژولیوس جی. اپستاین
• بازیگران: هامفری بوگارت، اینگرید برگمن، پل هنرید
• تاریخ اکران: سال ۱۹۴۲ میلادی
• میانگین امتیازات Casablanca در IMDB: امتیاز ۸.۵ از ۱۰

داستان در فضایی دور از خط مقدم می‌گذرد، اما جنگ در تمام تصمیم‌ها حضور دارد. فیلم Casablanca بر تقاطع عشق، سیاست و مسئولیت اخلاقی تمرکز می‌کند. شخصیت‌ها مجبور هستند میان منافع شخصی و تعهد جمعی انتخاب کنند. روایت نشان می‌دهد حتی دور از میدان نبرد، جنگ می‌تواند مسیر زندگی افراد را تعیین کند.

• کارگردان: ویلیام وایلر
• نویسنده: رابرت ای شروود، مک‌کینلی کانتر
• بازیگران: میرنا لوی، فردریک مارچ، دانا اندروز
• تاریخ اکران: سال ۱۹۴۶ میلادی
• میانگین امتیازات The Best Years of Our Lives در IMDB: امتیاز ۸.۱ از ۱۰

فیلم The Best Years of Our Lives به‌جای میدان نبرد، به زندگی پس از جنگ نگاه می‌کند و بازگشت سربازان به جامعه را محور قرار می‌دهد. روایت نشان می‌دهد پایان جنگ الزاماً به معنای پایان آسیب‌ها نیست. هر شخصیت با نوعی بحران شخصی و اجتماعی روبه‌رو است که به‌سادگی حل نمی‌شود. اثر تصویری واقع‌گرایانه از شکاف میان تجربه‌ی جنگ و زندگی عادی ارائه می‌دهد.

• کارگردان: ولفگانگ پترسن
• نویسنده: ولفگانگ پترسن
• بازیگران: یورگن پرشنو، هربرت گرونمیر، کلاوس ونمان
• تاریخ اکران: سال ۱۹۸۱ میلادی
• میانگین امتیازات Das Boot در IMDB: امتیاز ۸.۴ از ۱۰

روایت فیلم Das Boot در فضای بسته‌ی یک زیردریایی آلمانی شکل می‌گیرد و فشار دائمی را به عنصر اصلی داستان تبدیل می‌کند. تمرکز اثر بر انتظار، خستگی و فرسایش روحی خدمه است، نه روی درگیری‌های پرهیجان. جنگ در این‌جا به شکل فرایندی طولانی و طاقت‌فرسا نمایش داده می‌شود. شخصیت‌ها بیش از آن‌که قهرمان باشند، انسان‌هایی‌ هستند که تلاش می‌کنند در فضایی خفقان‌آور دوام بیاورند.

• کارگردان: الم کلیموو
• نویسنده: الم کلیموو
• بازیگران: الکسی کراوچنکو، لیوبومیراس لوکویکیوس، الگا میرونووا
• تاریخ اکران: سال ۱۹۸۵ میلادی
• میانگین امتیازات Come and See در IMDB: امتیاز ۸.۳ از ۱۰

درنهایت به رتبه نخست بهترین فیلم‌های جنگ جهانی دوم رسیدیم. فیلم Come and See جنگ را از منظر تجربه‌ی انسانی روایت می‌کند، نه از دید استراتژی یا قهرمانی. داستان با نگاه یک نوجوان آغاز می‌شود و به‌تدریج فروپاشی روانی او را ثبت می‌کند، بدون آن‌که به اغراق یا ملودرام پناه ببرد. خشونت اغلب ناگهانی و بی‌مقدمه رخ می‌دهد و همین بی‌هشدار بودن، اثر آن را شدیدتر می‌کند. فیلم بیشتر از نبرد، به تأثیر ماندگار جنگ بر ذهن و حافظه می‌پردازد.

نظر شما همراهان عزیز و همیشگی سایت فیلمزی درباره بهترین فیلم‌های جنگ جهانی دوم چیست؟ به‌نظر شما جای کدام آثار در این مقاله خالی است؟ نظر خودتان را با ما و سایر همراهان فیلمزی به اشتراک بگذارید.